ضابطه حمایت از اطفال و نوجوان ها
فصل اولیه- کلیات
ماده۱- اصطلاحات به‌کار رفته در این ضابطه، به تفصیل تحت تمجید می شود:
الف) نوپا: هر شخص که به سن بلوغ دینی نرسیده میباشد.
ب) نوجوان: هر شخص پایین هجده سال بی نقص شمسی که به سن بلوغ فقهی رسیده میباشد.
پ) بیتوجهی و سهلانگاری: کوتاهی در اعمال تکالیفی از قبیل تأمین نیازهای مهم و ضروری بچه و نوجوان یا این که وظایف مرتبط با حضانت، ولایت، قیمومت، وصایت، سرپرستی، تربیت، بررسی یا این که محافظت از آنها بوسیله پدر و مادر، اولیاء یا این که سرپرست رسمی یا این که هر فردی که ملزم به آن میباشد.
ت) سوءرفتار: هرگونه فعل یا ترک فعل عمدی که تندرست جسمی، روانی، اخلاقی یا اجتماعی بچه و نوجوان را در معرض خطر و آسیب قراردهد؛ از قبیل ضرب و جرح، محبوس کردن، سوءاستفاده جنسی، توهین یا این که تهدید نسبت به نوپا یا نوجوان در صورتی که جنبه تأدیبی نداشته باشد یا قراردادن وی در شرایط دشوار و غیرمتعارف و یا این که پرهیز از امداد به او.
ث) بهرهکشی اقتصادی: بهکارگیری غیرقانونی بچه و نوجوان و یا این که وادارکردن یا این که گماردن وی به کار یا خدمتی که از دید جسمی، دیوانه، اخلاقی یا این که اجتماعی با حیث به حالت کودک و نوجوان برای او مضر یا این که خطرناک باشد.
ج) معامله: خرید و فروش یا هرگونه مبادرت غیر رسمی که به موجب آن کودک یا نوجوان در ازای پرداخت وجه یا امتیاز و سایر مفاد در اختیار دیگری قرار می‌گیرد.
چ) فحشاء: هرگونه بهکارگیری و یا وادارکردن نوباوه و نوجوان در فعالیتهای جنسی برای خویش یا دیگری.
ح) مبتذل: هرگونه محتوا یا این که تصویری که دارنده صحنه یا این که صور قبیحه باشد.
خ )مستهجن: هرگونه محتوا اعم از صوتی یا این که تصویری که به‌شکل حقیقی و واقعی یا این که غیرواقعی بیان‌کننده برهنگی بدون نقص زن یا این که مرد- آمیزش- شغل جنسی یا این که اندام جنسی آدم میباشد.
د) هرزهنگاری: تهیه و تولید هر اثری که محتوای آن بیان‌کننده جذابیت جنسی کودک یا این که نوجوان مانند برهنگی، آمیزش، فعالیت جنسی یا اندام جنسی باشد.
ذ) خطر شدید و قریبالوقوع: وضعیتی که حیات یا سالم جسمی یا روانی نوباوه و نوجوان به شدت تهدید و در معرض آسیب قرار گیرد، به‌نحوی که مداخله فوری و راهحلجویی را ایجاب نماید.
ماده۲- مجموع افرادی که به سن هجده سال مجموع شمسی نرسیدهاند، شامل این ضابطه میباشند.
ماده۳- مفاد ذیل اگر کودک یا این که نوجوان را در معرض بزهدیدگی یا این که ورود زخم به تندرست جسمی، روانی، اجتماعی، اخلاقی، امنیت و یا حالت آموزشی او قرار دهد، موقعیت مخاطرهآمیز محسوب گردیده و موجب مداخله و امان رسمی از کودک و نوجوان میگردد:
الف) بیسرپرستی نوباوه و نوجوان و یا بیتوجهی و سهل وآسان‌انگاری در ایفا وظایف قانونی و شرعی نسبت به آنها از سوی هر شخصی که ملزم به آن میباشد؛
ب) ابتلای هر یک از والدین، اولیاء یا سرپرستان قانونی به بیماری یا اختلالهای رفتاری، روانی یا این که شخصیتی و یا بیماریهای جسمی واگیر صعبالعلاج به تشخیص پزشکی قانونی؛
پ) زندانی‌شدن هر یک از والدین، اولیاء یا سرپرستان قانونی؛
ت) ابتلاء هر یک از والدین، اولیاء یا سرپرستان قانونی به اعتیادهای زیانآور نظیر مواد مخدر و روانگردان یا این که قمار؛
ث) قوادی و یا دائر یا اداره‌کردن مراکز خرابی و بی عفتی به وسیله هر یک از والدین، اولیاء یا سرپرستان قانونی و یا اشتهار آن ها به خرابی کردار و بی عفتی؛
ج) خشونت دائمی والدین، اولیاء، سرپرستان قانونی و یا سایر اعضای خانواده نسبت به یکدیگر؛
چ) عدم مبادرت برای تصویب رخداد به دنیا آمدن یا این که عدم أخذ سندها سجلی یا این که هویتی برای بچه یا این که نوجوان سوای بهانه موجه؛
ح) بازماندن کودک و نوجوان از تحصیل؛
خ) طردشدن بچه و نوجوان از سوی خانواده؛
د) کمتوانی جسمی یا ذهنی کودک و نوجوان، ابتلای وی به بیماریهای خاص یا ایراد هویت جنسی؛
ذ) نقض ضوابط جزائی به وسیله بچه یا این که ارتکاب جرم به وسیله نوجوان و یا این که به کار گیری از آن ها در فعالیتهای مجرمانه، واردشدن یا واردکردن بچه و نوجوان در فعالیتهایی نظیر تکدیگری و قاچاق و همچنین اعتیاد آنها به مواد مخدر، روانگردان یا مشروبات الکلی؛
ر) هرگونه شرایط زیانبار ناشی از فقر شدید، آوارگی، پناهنده شدن، مسافرت یا این که بیتابعیتی؛
ز) فراروگریز مکرر از منزل یا مکتب و ترک تحصیل از سوی کودک یا این که نوجوان؛
ژ) سوءرفتار نسبت به کودک و نوجوان و یا فایدهکشی از وی.
فصل دوم- تشکیلات
ماده۴- محل کار حمایت از اطفال و نوجوان ها قوه قضائیه به مراد ایجاد زمینههای همکاری با سایر نهادها، تهیه گزارشهای موردی یا ادواری، اعمال مطالعات و تحقیقات آماری و اطلاعاتی، پایش و ارزشیابی فعالیتهای دفترها استانی و شهرستانی در باب اجرای این ضابطه در قوه‌قضائیه تشکیل میخواهد شد. واحدی از این محل کار در حوزه قضائی هر استان و پایین حیث رئیس‌کل آن حوزه تشکیل و ساکن میگردد.
ماده۵- با تشخیص رئیس قوه قضائیه، در حوزههای قضائی شهرستان و پایین حیث دادستان ساختار و تشکیلات مطلوب جهت ایجاد زمینههای همکاری با سایر نهادها و اجرای وظایف زیر تشکیل میگردد:
الف) مداخله فوری قضائی به خواسته پیشگیری از بزهدیدگی اطفال و نوجوان ها در معرض خطر شدید و قریبالوقوع و یا جلوگیری از ورود آسیب بیشتر به آنها؛
ب) ارائه مشورت و معاضدتهای حقوقی و تشکیل پرونده شخصیت برای اطفال و نوجوان ها در معرض خطر یا بزهدیده؛
پ) ایجاد شرایط مطلوب در خانواده برای اطفال و نوجوان ها در معرض خطر یا بزهدیده و یا معرفی آنها به بهزیستی و یا سایر نهادهای مربوط؛
ت) تهیه و ارائه گزارش از وضعیت نوباوه و نوجوان مسئله این ضابطه و درخواست اتخاذ اقدامات حمایتی- قضائی از مراجع قضائی باتقوا؛
ث) تحقیق بر حسن اجرای آراء و تصمیمات مربوط به کودک و نوجوان و همینطور اجرای آراء و تصمیمات ارجاعی بوسیله منزلت قضائی و پیگیری و پایش وضعیت وی بعداز اجرای رأی یا تصمیم و ارزشیابی اقدامات به‌شغل‌آمده؛
ج) تنظیم گزارشهای موردی یا این که ادواری و اعمال مطالعات و پژوهش ها آماری و اطلاعاتی مربوط به کودک و نوجوان.
تبصره- در هر حوزه قضائی شهرستان مادام که تشکیلات زمینه این ماده ایجاد نشده میباشد، وظایف مقرر، ذیل رسیدگی دادستان و بوسیله دادیار فراگیریدیده در حوزه اطفال و نوجوان ها و در حوزه قضائی بخش ها با پژوهش رئیس حوزه قضائی اجرا میخواهد شد.
ماده۶- دستگاهها و نهادهای تحت، در راستای تحقق هدف ها این ضابطه عهدهدار وظایف زیر میباشند:
الف) سازمان بهزیستی کشور موظف میباشد:
۱- با استعمال از مددکاران اجتماعی در پوسته فوریتهای سرویس ها اجتماعی با همیاری شهرداری یا این که دهیاری و نیروی انتظامی نسبت به شناسایی، پذیرش، مدد، حفظ و توانمندسازی اطفال و نوجوان ها زمینه این ضابطه و اعلام موضوعات به مراجع باتقوا مبادرت نماید.
۲- در راستای وظایف قانونی و وظایف مقرر در این ضابطه از همکاری و مشارکت تمامی دستگاههای اجرائی زمینه ماده (۵) ضابطه مدیریت سرویس ها کشوری تصویب شده ۸/۷/۱۳۸۶ به کارگیری کند. دستگاههای اجرائی مکلفند در چهارچوب وظایف رسمی خویش با سازمان مذکور همکاری کنند.
۳- نسبت به أخذ و جمعآوری داده ها مرتبط با وضعیتهای مخاطرهآمیز برای اطفال و نوجوان ها و اعمال اقدامات ما یحتاج برای افزایش
آگاهی‌های عموم در این زمینه مبادرت نماید.
ماده ۳۲ـ در امر حکم طالق، اجرای صیغه و تصویب آن حسب آیتم مشروط به انقضای مهلت فرجام خواهی یا ابالغ رأی فرجامی
میباشد .
ماده ۳۳ـ زمان اعتبار حکم طالق شش ماه بعداز تاریخ ابالغ رأی فرجامی یا انقضای مهلت فرجام خواهی میباشد. هرگاه حکم طالق از
سوی زوجه به محل کار رسمی وصلت و طالق تسلیم گردد، در صورتی که زوج کاسه یک هفته از تاریخ ابالغ مراتب در دفترخانه
حاضر نشود، سردفتر به زوجین ابالغ می کند برای اجرای صیغه طالق و تصویب آن در دفترخانه حاضر شوند. در شکل عدم
حضور زوج و عدم اعالم بهانه از سوی وی یا امتناع وی از اجرای صیغه، صیغه طالق جاری و تصویب می گردد و مراتب به زوج
ابالغ می خواهد شد. در شکل اعالم بهانه از سوی زوج، یک وهله دیگر به ترتیب مذکور از طرفین دعوت بهعمل می آید .
تبصره ـ دادگاه صادرکننده حکم طالق باید در رأی صادرشده بر نمایندگی سردفتر در اجرای صیغه طالق در شکل امتناع زوج
تصریح کند .
ماده ۳۴ـ زمان اعتبار گواهی عدم امکان سازگاری برای تسلیم به محل کار رسمی وصلت و طالق سه ماه بعداز تاریخ ابالغ رأی قطعی یا
قطعی شدن رأی میباشد. در‌صورتی‌که گواهی مذکور کاسه این مهلت تسلیم نشود یا طرفی که آن را به دفترخانه رسمی طالق تسلیم کرده
میباشد پیاله سه ماه از تاریخ تسلیم در دفترخانه حاضر نشود یا مدارک الزم را ارائه نکند، گواهی صادرشده از رتبه اعتبار ساقط
میباشد .
تبصره ـ هرگـاه گواهی عـدم امکان سازگاری صادرشده بر طبق توافق زوجین به حکم ضابطه از مرتبه اعتبار ساقط خواهد شد کلیه توافقاتی
که گواهی مذکور بر مبنای آن صادر گردیده است ملغی می خواهد شد .
ماده ۳۵ـ هرگاه زوج در مهلت مقرر به دفتر کار رسمی تزویج و طالق مراجعه و گواهی عدم امکان سازگاری را تسلیم کند، درصورتی که
زوجه پیاله یک هفته در دفترخانه حاضر نشود سردفتر به زوجین اخطار می کند برای اجرای صیغه طالق و تصویب آن در دفترخانه
حاضر شوند. درصورت عدم حضور زوجه صیغه طالق جاری و بعد از تصویب به وسیله دفترخانه مراتب به اطالع زوجه میرسد .
تبصره ـ مسافت بین ابالغ اخطاریه و گردهمایی اجرای صیغه در این ماده و ماده )۳۴ )این ضابطه نباید از یک هفته کمتر باشد. در مواردی
که زوج یا زوجه مجهول المکان باشند، دعوت از فرد مجهول المکان از طریق انتشار آگهی در جراید کثیر االنتشار یا هزینه
درخواست کننده به وسیله دفترخانه به فعالیت می آید .
ماده ۳۶ـ هرگاه گواهی عدم امکان سازگاری سازه بر توافق زوجین صادر گردیده باشد، درصورتی که زوجه سازه بر اعالم دادگاه صادرکننده
رأی و یا به موجب گواهی رسمی در اجرای صیغه طالق وکالت بالعزل داشته باشد، عدم حضور زوج، بازدارنده اجرای صیغه طالق و
تصویب آن نیست .
ماده ۳۷ـ اجرای صیغه طالق با رعایت جهات شرعی در دفترخانه یا در محل دیگر و با حضور سردفتر ایفا می گیرد .
ماده ۳۸ ـ در طالق رجعی، صیغه طالق مبنی بر قانون ها مربوط جاری و مراتب صورتجلسه می گردد ولی تصویب طالق مشروط به ارائه
قه در خانه مشترک تا پایان جمع میباشد، مگر این که زن رضایت به تصویب داشته
ّ
گواهی کتبی دست کم دو شاهد مبنی بر سکونت زوجه مطل
باشد. در شکل تحقق برگشت، صورتجلسه طالق ابطال و درصورت عدم بازگشت صورتجلسه تکمیل و طالق تصویب می گردد.
صورتجلسه تکمیل گردیده به امضای سردفتر، زوجین یا نمایندگان آنها و دو شاهد طالق می برسد. در شکل درخواست زوجه، گواهی
اجرای صیغه طالق و عدم بازگشت زوج به وی اعطاء می گردد. در هر اکنون درصورت انقضای بازه زمانی گردآوری و عدم احراز برگشت، طالق
تصویب میشود .
ماده ۳۹ـ در کلیه مورد ها، قطعی و قابل اجراء بودن گواهی عدم امکان سازگاری یا حکم طالق باید از سوی دادگاه صادرکننده رأی
نخستین گواهی و هم زمان به دفتر کار رسمی تزویج و طالق ارائه خواهد شد .
فصل پنجم ـ حضانت و نگهداری اطفال و نفقه
ماده ۴۱ـ هرکس از اجرای حکم دادگاه در زمینه‌ی حضانت بچه استنکاف کند یا بازدارنده اجرای آن گردد یا از استرداد بچه امتناع ورزد،
حسب تقاضای ذی عایدی و به فرمان دادگاه صادرکننده رأی نخستین تا مجال اجرای حکم دستگیر می خواهد شد .
ماده ۴۱ـ هرگاه دادگاه تشخیص دهد توافقات در امر مالقات، حضانت، نگهداری و سایر کارها مرتبط با کودک برخالف مصلحت وی
میباشد یا در صورتی که مسؤول حضانت از جاری ساختن تکالیف مقرر خودداری کند ویا بازدارنده مالقات کودک زیر حضانت با افراد ذی حق
گردد، می تواند درخصوص اموری از قبیل واگذاری دستور حضانت به دیگری یا تعیین فرد ناظر با پیش بینی حدود رسیدگی وی با
رعایت مصلحت کودک تصمیم مقتضی اتخاذ کند .
تبصره ـ قوه قضائیه مکلف میباشد برای شیوه مالقات والدین با نوباوه ساز و کار مطلوب با مصالح خانواده و کودک را آماده نماید .
آیین طومار اجرائی این ماده پیاله شش ماه به وسیله وزارت دادگستری تهیه می گردد و به تصویب رئیس قوه قضائیه می برسد .
ماده ۴۲ـ صغیر و مجنون را نمیتوان فارغ از رضایت ولی، قیم، مامان یا شخصی که حضانت و نگهداری آنها به وی واگذار گردیده است
از محل اقامت مقرر بین طرفین یا محل اقامت پیش از وقوع طالق به محل دیگر یا سوا کشور ارسال کرد، مگر اینکه دادگاه آن را به
مصلحت صغیر و مجنون بداند و با درنظر به چنگ آوردن حق مالقات افراد ذیحق این فرمان را اذن دهـد. دادگاه درصـورت موافقت با
خـارج کردن صغیـر و مجنون از کشور، بنابر درخواست ذینفع، برای تضمین بازگرداندن صغیر و مجنون تأمین مناسبی دریافت
میکند .
ماده ۴۳ـ حضانت فرزندانی که پدرشان فوت گردیده با مامان آنان میباشد مگر آنکه دادگاه به تقاضای ولی قهری یا دادسـتان، اعطای
حضـانت به مامان را خالف مصلحت فرزند تشخیص دهد .
ماده ۴۴ـ درصورتی که دستگاههای اجرائی مورد ماده )۵ )ضابطه مدیریت سرویس ها کشوری تصویب شده ۸/۷/۱۳۸۶ ،مکلف به تسلیم یا
تملیک اموالی به صغیر یا سایر محجوران باشند، این اموال با تشخیص دادستان نزدیک به تأمین هزینه های متعارف زندگی باید در
اختیار شخصی قرار گیرد که حضانت و نگهداری محجور را عهده دار میباشد، مگر آنکه دادگاه به نحو دیگری مقرر کند .
ماده ۴۵ـ رعایت غبطه و مصلحت کودکان و نوجوان ها در کلیه تصمیمات دادگاهها و مقامات اجرائی الزامی میباشد .
ماده ۴۶ـ حضور کودکان زیر پانزده سال در جلسات رسیدگی به دعاوی خانوادگی جز در مورد ها ضروری که دادگاه تجویز می کند
ممنوع میباشد .
اعزام به سرویس سربازی برای مجموع مردانی که به سن رسمی رسیده‌اند و حالت اعزام را دارا‌هستند ضروری میباشد. مگر اینکه شخص متبوع موقعیت معافیت از سرویس نظام‌وظیفه داشته باشد. معافیت کفالت و معافیت جدایی از مواقعی می باشند که آقایان می توانند برای معاف شدن از سرویس سربازی به کار گیری نمایند.
جدایی واپسین چاره برای حل اشتباهات معاش مشترک میباشد. لطفا پیش از اینکه به طور بدون شوخی به جدایی تصور کنید با مشاور خانواده مشورت کردن فرمائید. چنانچه که تصمیم شما قطعی میباشد، همیاران ما در دادسو راهنماییتان می نمایند.
راهنمای استیناف این نوشته‌علمی
معافیت جدایی چیست؟
سرپرستی و حفظ از مامان بعد از جدایی بر عهده فرزند ذکور یا این که پسر خواهد بود؛ به این ترتیب در‌حالتی که که پدر و مادر شخصی از هم مستقل گردیده باشند، پسر می تواند از ضابطه معافیت در جدایی برای معافیت در سرویس سربازی به کار گیری نماید.
برای اخذ معافیت جدایی بایستی به طبعً ۳۰ ماه یا این که ۲ سال و نیم از تاریخ جدایی زوجین قبلی باشد. بدین ترتیب در‌حالتی که که شخص پیش از وصال این زمان دفترچه اعزام سرویس را پست نکرده باشد، یا این که برای اعزام اقدامی اعمال ندهد، برای شخص غیب در سرویس ها محسوب گردد.
معافیت جدایی چیست
طرز اخذ معافیت جدایی
برای اخذ معافیت جدایی و سرپرستی مامان، می بایست مدارک و وضعیت مایحتاج برای شخصی که والدینش از هم مستقل گردیده‌اند وجود داشته باشد. این موردها عباتند از:
شخص مشتمل بر غایب بودن سرویس سربازی نداشته باشد.
شخص متبوع بالای ۱۸ سال داشته باشد و به سن مشمولیت رسیده باشد.
مامان شخص در ۳۰ ماه قبلی از پدرش غیر وابسته گردیده باشد، یااینکه بابا شخص فوت کردهباشد.
جدایی پدر و مادر شخص به طور قانونی و مکتوب تصویب گردیده باشد.
مامان شخص پس از جدایی وصلت دوباره نکرده باشد.
مشتمل بر و مادرش در یک منزل معاش نمایند.
مدارک موردنیاز شامل برای معافیت کفالت مامان
مدارکی که برای معافیت کفالت مامان می بایست بوسیله شخص شامل ارائه گردد به طور ذیل میباشد.
نسخه برداری تک تک صفحه ها شناسنامه و کارت ملی شخص مشتمل بر و اخوی و خواهر تنی و ناتنی وی
دو قطعه عکس ۴*۳ تک تک‌فیس نو مشتمل بر
مدرک واپسین گواهی تحصیلی یا این که اشتغال به علم آموزی موازی اصل
کامل شدن برگ داده ها شخصی یا این که برگ شماره ۱ دفترچه سرویس سربازی
کامل شدن برگ درخواست معافیت یا این که برگ شماره ۲
کامل شدن برگ معاینه واکسیناسیون مشمولین
کامل شدن برگ استشهاد محضری امضاء گردیده به وسیله سه نفر از قبیله سببی یا این که نسبی شخص یا این که معتمدین محل جهت تأیید موقعیت شامل یا این که برگ شماره ۳
جواب استعلام تصویب‌اوضاع محل صدور شناسنامه والدین بر طبق تحولات مدرک سجلی آنان
بهره برداری اکانت عابر خزانه سپه به اسم شامل
برگ معاینه پزشکی اخوی یا این که برادران مریض بالای ۱۸ سال دربرگیرنده به وسیله شورای پزشکی وظیفه همگانی مبنی بیماری یا این که نقص عضو و عدم بضاعت آنها جهت حفظ از مامان
چنانچه که بابا شخصی فوت گردیده باشد، یااینکه بابا و مادرش جدایی گرفته‌اند و شخص متبوع فقط سرپرست ذکور مادرش میباشد، قابلیت مبادرت برای معافیت جدایی برای دربرگیرنده وجود خواهد داشت.
وضعیت اخذ معافیت کفالت
مشمولان معافیت کفالت به واسطه بابا، مامان، خواهر، اخوی و پدربزرگ خویش از اجرا سرویس سربازی معاف میشوند. قوانینی که برای اخذ معافیت کفالت در لحاظ گرفته گردیده عبارتند از:
شخص مشتمل بر فقط فرزند ذکور مراقب یا این که نگهدارنده پدرش یا این که مادرش باشد.
شخص مشتمل بر صرفا اخوی تنی سرپرست خواهر فاقد بابا، همسر و فرزند ذکور غیر محجورش باشد.
شخص دربرگیرنده صرفا اخوی سرپرست اخوی کلان مستلزم مراقب و فاقد بابا و همسر و فرزند ذکور غیر محجور و فاقد شغلش باشد.
شخص شامل فقط سرپرست اخوی کمتر از ۱۸ سال آحاد خودش باشد.
شخص شامل صرفا نوه ذکور مراقب یا این که نگهدارنده جد فاقد فرزند یا این که جده فاقد شوهر و فرزند باشد.
همسر شخص فوت گردیده باشد و وی وظیفه حفظ از فرزند علیل یا این که صغیرش را داشته و تزویج دوباره نکرده باشد.
حرف آخری
در صورتی شخصی بابا و مادرش فوت کرده باشند و وی صرفا شخصی باشد که سرپرستی مادرش را بر عهده دارااست، شخص مشتمل بر میتواند از ضابطه معافیت در جدایی جهت معافیت سربازی به کارگیری نماید. اما شخص متبوع فقط در قوانینی میتواند از این ضابطه به کار گیری نماید که حالت معافیت از جدایی توافقی و بقیه گونه های جدایی را داشته باشد و از مجال طلاق والدینش بیشتراز ۳۰ ماه پیشین باشد.